Inhoudsopgave
Het eten van volkoren producten wordt door iedereen die kennis heeft van gezonde voeding aangeraden om te eten. Maar zijn volkoren voedingsmiddelen nu ook echt gezonder? En wat maakt het dat volkoren graansoorten gezond zijn? Om te begrijpen waarom volkoren producten gezond zijn, moet je eerst weten wat volkoren graankorrels zijn, hoe je ze kunt herkennen en wat ze precies doen in je lichaam.
Volkoren graansoorten
Alle volkoren graanproducten zijn gemaakt van de hele graankorrel. In sommige producten is de graankorrel vermalen, in andere producten is de hele graankorrel nog terug te vinden. Een graankorrel bestaat uit een meelkern, een kiem en de zemel. Vooral in de kiem en de zemel zitten de voedingsstoffen die volkoren gezond maakt. Een volkorenbrood is gemaakt van volkorenmeel. Dit meel is gemaakt van volkoren graansoorten en bevat zowel de meelkern, de kiem als de zemel. Een bruinbrood bevat naast volkorenmeel ook bloem. Koop je een witbrood, dan is alleen bloem gebruikt. Witbrood is daarom logischerwijs geen volkoren voedingsmiddel.
Er zijn verschillende soorten volkoren graansoorten. Granen zijn de zaden van grassen.
De bekendste granen zijn:
- Rijst (zilvervliesrijst)
- Tarwe
- Mais
- Gerst
- Gierst
- Haver
- Rogge
Hiervan maken we brood, meel, pasta, couscous. Voorbeelden van producten die van volkoren graansoorten gemaakt worden zijn volkorenbrood, volkorenpasta, zilvervliesrijst, volkoren couscous, bulgur. In al deze producten wordt de volledige graankorrel gebruikt. Daarom mag het ook de term ‘volkoren’ hebben. Is een product gemaakt van een volkoren graansoort, maar gemixt met bijvoorbeeld bloem, dan is het officieel geen volkoren product. En mag het ook niet als volkoren voedingsmiddel verkocht worden.
Wanneer er op een product staat dat het volkoren is, check altijd goed de ingrediëntenlijst. Bij veel voedingsmiddelen zit er namelijk slechts een gedeelte volkorenmeel in en bevat het bijvoorbeeld ook nog veel bloem. Er is één volkorenproduct waarbij je zeker weet dat het voor 100% uit volkorenmeel bestaat. In de wet is namelijk vastgelegd dat een brood ‘Volkoren’ genoemd mag worden wanneer het voor 100% uit volkorenmeel bestaat.
Glutenvrije volkoren granen
Er zijn heel veel volkoren graansoorten. Tarwe is daarvan de bekendste. Deze volkoren graansoort is makkelijk te telen en is goedkoop. Daarom worden de meesten volkoren producten gemaakt van tarwe. Voorbeelden van andere volkoren graansoorten zijn rogge, gerst en spelt. In al deze graansoorten zitten gluten. Maar er zijn ook glutenvrije volkoren granen te krijgen. De bekendste is haver. Veel haver is echter wel in contact geweest met gluten. Heb je een glutenallergie? Kies dan voor glutenvrije haver, dan zit je zeker goed. Daarnaast is quinoa en gierst een goede glutenvrije vervanger voor volkoren graan. En ook zie je vaak dat boekweit gebruikt wordt in plaats van tarwe voor glutenvrije producten. Quinoa, gierst en boekweit staan bekend als de zogenoemde ‘pseudo-granen’.
Is volkoren gezond?
Producten gemaakt van volkoren graansoorten hebben al snel het etiket ‘gezond’, maar zijn volkoren producten echt gezonder voor je? Over het algemeen kun je zeggen dat volkoren graanproducten gezond voor je zijn omdat ze belangrijke voedingsstoffen leveren. Volkoren graansoorten bevatten complexere koolhydraten, vezels, ijzer en vitamine B. Allemaal gezonde voedingsstoffen die je nodig hebt. Ook zitten in volkoren producten meer vezels dan in producten die gemaakt zijn van bloem. En graanvezels zijn belangrijk voor een goede darmwerking en stoelgang. Eigenlijk zijn de vezels het belangrijkste bestanddeel van volkoren producten voor je gezondheid.
Volkoren producten: lijst met producten waarin veel vezels zitten
Voldoende vezels eten is erg gezond voor je. Vezels vind je in:
- Groente
- Fruit
- Peulvruchten
- Noten, pitten en zaden
- Volkoren granen
Wil je gezond eten zorg dan voor voldoende volkoren producten op je lijst. Denk bijvoorbeeld aan volkorenbrood, roggebrood, bulgur, zilvervliesrijst, volkoren couscous, volkorenpasta, havermout. Al deze producten zijn gemaakt van volkorenmeel en dragen bij aan een gezond leven. Vooral de vezels maken deze volkoren producten gezond. Je kunt de gezonde vezels ook uit andere producten halen. In peulvruchten zoals kikkererwten, bruine bonen en linzen zitten veel vezels. Zoals gezegd zijn ook groente, fruit, noten en aardappels een goede bron van veel vezels.
Producten als gebak, croissants, zoute snacks worden gemaakt van bloem en bevatten bijna geen vezels, vitaminen en mineralen. Dit soort producten hebben bijna geen voedingswaarde. Volkoren producten daarentegen zitten vol vezels, vitaminen en mineralen. Daarom is de voedingswaarde van volkoren producten veel groter. Je hebt na het eten van een product gemaakt van volkoren graansoorten een voller gevoel en zult minder snel geneigd zijn een snack te pakken. Wanneer je een ongezonde keuze vervangt door een gezonde keuze heb je eigenlijk dubbel winst! Zeker doen dus.
Volkoren brood
Een van de bekendste producten van volkoren graansoorten is het volkoren brood. Vaak wordt gedacht dat een grof volkoren gezonder is dan een fijn volkoren. Maar dat is niet zo. Beide broden bevatten de hele volkoren graan. Alleen is deze bij de een fijner gemalen dan bij de ander. Zowel grof als fijn volkoren brood is gemaakt uit 100 procent volkoren meel en behoort op de lijst van volkoren producten.
Volkoren pasta
Als je in de winkel kijkt zie je veel pastasoorten in het schap staat. Alleen de pastasoorten die de term volkoren op hun verpakking hebben staan zijn gemaakt van 100 procent volkoren meel. Alle overige pasta’s bevatten misschien ook wel volkoren meel, maar dat is dan vermengd met bloem. Omdat de volkoren pasta soort meer vezels bevat dan de andere pasta’s kun je concluderen dat deze gezonder zijn.
Zilvervliesrijst
Hoewel de naam anders doet vermoeden is rijst ook een graansoort. Zilvervliesrijst is gezonder dan witte rijst, omdat bij zilvervliesrijst ook de hele graankorrel gebruikt wordt. Bij de ander rijstsoorten is het gezonde deel van de rijst verwijderd, waardoor deze rijst veel minder vezels, vitamines en mineralen bevat dan zilvervliesrijst.
Hoe gezond is volkoren?
De artikelen gemaakt met volkoren graansoorten zijn vooral gezond omdat ze zoveel vezels bevatten. En vezels zijn goed voor je darmflora. Maar in volkorenbrood zitten ook veel koolhydraten. Als je wilt afvallen zijn veel vezels wel goed voor je, maar wil je misschien niet te veel koolhydraten eten. In dat geval kun je misschien beter af en toe volkorenbrood en volkorenpasta laten staan en juist meer peulvruchten, noten, fruit en groente eten. In al deze producten zitten minder koolhydraten, maar wel veel vezels. Ben je goed op gewicht, dan is een volkoren boterham, of volkorenpasta zeker een gezonde voedingskeuze. Belangrijk is dat je gevarieerd eet en vooral producten met suiker laat staan. Wil je gezonder gaan eten en kan je daar wat hulp bij gebruiken? Ik help je graag! Neem contact met me op.
Kortom: ga je voor gezond? Eet dan voldoende volkoren graansoorten en varieer volop.
